Quá trình làm tổ của phôi là một quá trình phức tạp đòi hỏi nhiều yếu tố cùng tham gia một cách đồng bộ từ chất lượng phôi cho đến khả năng tiếp nhận của niêm mạc… Bất kể một yếu tố nào ảnh hưởng đến một trong những mắc xích của quá trình này có thể sẽ góp phần vào sự thất bại quá trình làm tổ của phôi.

Quá trình làm tổ của phôi rất phức tạp, nhiều yếu tố tham gia và đến nay chưa được hiểu biết rõ hết

          Nhiều yếu tố như: di truyền, giải phẫu, huyết học, miễn dịch, nội tiết, tính cảm thụ của niêm mạc tử cung đã và đang được nghiên cứu. Tuy nhiên thất bại làm tổ liên tiếp trong IVF là một vấn đề nan giải với nhiều nguyên nhân ẩn giấu phía sau, do đó rất khó để có những nghiên cứu thiết kế tốt. Hơn nữa, chính bản thân phôi bị lệch bội (dị tật) – là nguyên nhân chính gây làm tổ thất bại lại rất thường gặp và gây nhiễu, khó khăn cho việc phát hiện các yếu tố nguyên nhân khác.

          Dựa trên các bằng chứng Y học về vấn đề này, thì những thăm khám nào được khuyến nghị khi chúng ta chuyển phôi IVF nhiều lần thất bại ?

1. Những thăm khám được khuyến khích:

– Nhiễm sắc thể đồ 2 vợ chồng,

– Siêu âm 3D kết hợp bơm nước buồng tử cung đánh giá bất thường BTC (chụp MRI nếu có dị dạng tử cung bẩm sinh phức tạp hay bệnh tuyến cơ tử cung),

– Chụp phim Tử cung vòi trứng (HSG) đánh giá 2 vòi trứng

– Xét nghiệm nội tiết: HbA1c (hoặc nghiệm pháp dung nạp đường ở nhóm nguy cơ cao), TSH, vitamin D.

2. Những thăm khám chưa chứng minh được giá trị và hiệu quả (chưa khuyến cáo thực hiện, còn đang giới hạn ở các nghiên cứu):

– Đứt gãy ADN tinh trùng

– Các xét nghiệm miễn dịch: Tế bào NK máu ngoại vi, Tỷ lệ Th1/ Th2, đáp ứng miễn dịch nội mạc tử cung, khác.

– ERA test

-Sàng lọc viêm nội mạc tử cung mạn tính.

3. Các thăm khám cân nhắc chỉ định khi có yếu tố chỉ dẫn khác:

– Soi buồng tử cung: Nếu tiền sử hoặc hiện tại siêu âm gợi ý có dính buồng tử cung.

– Antiphospholipid theo tiêu chuẩn Sapporo: Nếu có tiền sử sẩy lưu thai liên tiếp

– Inherited thrombophilia – gen đông máu ( đột biến Factor V Leiden, Prothrombin II, suy giảm protein C, S, ATIII): Nếu bản thân hoặc gia đình ruột thịt 1 đời có tiền sử/ hiện tại bị huyết khối vô căn.

Nguyên nhân và các thăm dò chẩn đoán trong trường hợp thất bại làm tổ IVF liên tiếp – Engin Turkgeldi, Sule Yildiz và Baris Ata, 2020.

      

Khuyến cáo thực hành lâm sàng của Hội Sinh sản và Nam khoa Canada (CFAS) năm 2020 về tình trạng thất bại làm tổ liên tiếp trong IVF

   Các bệnh nhân sau khi đọc hết những điều này, có thể sẽ cảm thấy hoang mang và mơ hồ thậm chí tuyệt vọng hay phẫn nộ. Ở cơ sở họ đang điều trị có thể đã và đang cho họ những xét nghiệm/ thăm khám không được khuyến khích và được giải thích đây là nguyên nhân và việc điều trị là cần thiết và có hiệu quả. Họ cần một giải pháp điều trị hiệu quả ngay tại đây và ngay bây giờ, các xét nghiệm mới mẻ và có vẻ “cao siêu” có thể thỏa mãn được người bệnh, mà không cần quan tâm là có hay không bằng chứng mạnh mẽ để khẳng định giá trị hay hiện tại chỉ là những lầm tưởng mà thôi ?!.

          Dò tìm nguyên nhân gây thất bại làm tổ phần nào giống như việc chúng ta đang chèo thuyền giữa một vùng biển chưa được khám phá vậy, vô cùng mò mẫm. Bằng chứng về mối liên hệ giữa các yếu tố nghi ngờ và thất bại làm tổ phần lớn đều có chất lượng kém.Tương tự, các phương pháp điều trị được đề xuất cũng không được chứng minh có hiệu quả.

          Thật vậy ! Tất cả đều không có gì là … chắc chắn !

          Do đó trách nhiệm của các bác sỹ IVF là chia sẻ với người bệnh một cách thẳng thắn và trung thực kiến thức và ý kiến chuyên môn về những vấn đề còn đang tranh cãi này. Từ đó, 2 bên (bác sỹ và bệnh nhân) tránh tuyệt vọng quá mức cũng như nuôi hi vọng mù quáng về các xét nghiệm/ thăm khám và điều trị chưa được chứng minh có hiệu quả; ngược lại tốn kém và tiềm ẩn rủi ro (đặc biệt liệu pháp chống đông và ức chế miễn dịch). Đừng hi vọng nhiều quá để rồi lại thất vọng nhiều hơn, hiếm muộn rồi tránh lãnh phí được đồng nào hay đồng đó, giữ gìn sức khỏe được chút nào tốt chút đó.

Ths. Bs. Nguyễn Đình Đông
Hi vọng bài viết hữu ích đến bạn đọc. Share hay re-up xin ghi nguồn. Cám ơn !

 

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *